Geschiedenis spoorwegen Sloehaven |
De Sloehaven in historisch perspectief
De Sloehaven is een van de succesformules van het goederenspoorverkeer in Nederland. In 1966 arriveert hier de eerste trein. Veertig jaar later is het er een drukte van belang met een dagelijks vervoer van staal, auto’s, gas en papier. In het begin van de 21ste eeuw heerste de gekte met een maximum van 15 treinen per dag. Momenteel is het gestabiliseerd tot 4 retourtreinen, een afvaltrein, en enkele bloktreinen die niet altijd rijden. En de groei is er nog niet uit. Er komt een nieuwe geëlektrificeerde Sloelijn en een containerterminal ligt in het verschiet.
We besteden hierna eerst aandacht aan de ontwikkeling van het vervoer bij de verschillende aansluitingen. Waar de bedrijven precies gelokaliseerd zijn en hoe de sporensituatie is, is te zien op de pagina’s met het de sporenplannen. Daarna volgt een beschrijving van de ontwikkeling van de treinenloop, de ontstaansgeschiedenis en de plannen voor de toekomst, waarbij we nog een interessant nieuwtje kunnen melden over de verwachte containerterminal.
Hoechst/Thermphos
Hoechst opent aan het eind van de jaren ‘60 een fosforfabriek met een spooraansluiting aan de dan nog bestaande ringlijn door Zuid-Beveland. Samen met de Haven van Vlissingen is dit de eerste aansluiting van het Sloegebied. We treffen in de spoorbladen vanaf 1995 foto’s aan van ketelwagens van Hoechst. Sinds 1997 draagt het bedrijf de naam Thermphos.
In 2002 is de situatie als volgt. Het bedrijf vervoert vooral vloeibare fosfor in zwarte ketelwagens naar Midden-Europa en in tankcontainers naar Noord-Europa, fosforzuur naar Duitsland en sodium tripolyfosfaat naar Tsjechië. Er is enige aanvoer van briketten uit Italië. Bloktreinen fosforzuur naar Duitsland en ammoniak naar Geleen zijn dan al verleden tijd. Alle vervoer verloopt via unit-cargotreinen, aanvankelijk deels rechtstreeks naar Keulen Gremberg, deels via Kijfhoek, sinds december 2006 uitsluitend via Kijfhoek
Haven van Vlissingen / Verbrugge
De Haven van Vlissingen heeft bij de aanleg van de Sloelijn in 1966 al een kleine containerterminal. Het vervoer is al die jaren gebleven, maar van aard veranderd. NS sluit in 1993 een groot contract af met Britisch Steel voor staalvervoer. Er rijdt 1x per week een bloktrein naar Duinkerken. Het vervoer neemt tot 1997 exponentieel toe: staalprofielen voor Duitsland, Zwitserland en Italië, hout, cellulose en papier wordt er van het water op de rails gezet. Daarnaast worden er auto’s uit Spanje naar Duitsland afgevoerd en vanaf Antwerpen, Keulen, Bochum en Hongarije aangevoerd. Zelfs containers worden er dan nog gesignaleerd.
Incidenteel komen er hier per spoor legervoertuigen aan om te worden ingescheept. Dat is bijvoorbeeld op 22 november 1998 het geval, wanneer een trein uit ’t Harde met materieel van het Britse leger arriveert, op 20 april 1999 met een trein uit Duitsland en op 28 maart 2005 en 19 februari 2006 met een trein vol Britse militaire voertuigen.
Eind 2000 worden in de Haven voor het eerst enkele gesloten wagens per week beladen met papierproducten voor Mead in Blerick. (zie het thema over Blerick) Dit bedrijf heeft hiermee de aanvoer verplaatst van de Botlek naar Vlissingen.
In december 2002 is er tijdelijk een grote aanvoer via Venlo van personenauto’s uit Duitsland.
Rond 2005 wordt de haven overgenomen door Verbrugge, het bedrijf dat vijf jaar eerder al een terminal geopend heeft op een paar kilometer afstand. (zie hierna)
Basisemplacement SloeI en SloeII
Het basisemplacement SloeI wordt in 1975 aangelegd en telt dan 2 sporen. Uitbreidingen vinden plaats in 1981 tot 5, in 1987 tot 8 en in 1993 tot 10 sporen. De vervoerstoename noodzaakt alweer snel daarna een emplacementsuitbreiding: deze wordt in 1997 gerealiseerd in de vorm van een nieuwe bundel van vijf sporen (SloeII). De komende jaren zal het emplacement geëlektrificeerd worden.
Eurogas / Chemgas / Vopak
Eurogas is het volgende grote bedrijf dat zich in het Sloegebied vestigt. Vanaf 1980 worden er vele gaswagens weggestuurd. Van ketelwagenvervoer in de Sloehaven wordt vanaf 1993 regelmatig fotografisch verslag gedaan.
In 1998 rijden er volgens de dienstregeling maar liefst 11 gastreinen per dag. Aankomst twee uit Kijfhoek en twee uit Keulen Gremberg. Vertrek: twee naar Kijfhoek, een naar Seelze, een naar Italië en drie naar Gremberg. Door de zachte winter van 1998 (ook toen al!) is het werkelijke vervoer echter veel geringer. In de winter van 1999 vervalt de bloktrein naar Seelze; de wagens worden voortaan met de normale unit-cargotreinen naar Gremberg meegenomen.
Het gasvervoer van het in 2000 tot Chemgas omgedoopte bedrijf neemt in 2003 verder af tot twee dagelijkse treinen naar Keulen Gremberg.
In 2004 wordt melding gemaakt van - weliswaar incidentele - nieuwe vervoersstromen. ACTS rijdt enkele malen per week een trein naar Italië, R4C rijdt elk weekend een bloktrein propaan naar Gladbeck. HGK rijdt enkele malen een trein naar Ingolstadt. Tweemaal wordt er in het voorjaar voor het bedrijf dat inmiddels Vopak heet, een trein met tankcontainers beladen op de losplaats. Tegenwoordig wordt bijna al het gas weer door Railion behandeld.
Pechiney/Alcan
Van enkele bedrijven is ons niet bekend wanneer zij zich in het Sloegebied gevestigd hebben. Het moet in de loop van de jaren ’70 of ’80 van de vorige eeuw zijn geweest. Een ervan is de aluminiumproducent Pechiney, tegenwoordig Alcan.
Dit bedrijf voert een beperkte hoeveelheid aluminium af.
OVET
Ook van het Overslagbedrijf Vlissingen en Terneuzen is niet precies te achterhalen wanneer het in Sloe zijn poorten heeft geopend. De eerste berichten over spoorvervoer stammen uit 1994 wanneer er regelmatig een kolentrein naar Duinkerken rijdt. Rond 1997 ligt het spoorvervoer geheel stil. Begin 2000 worden opnieuw kolenwagens gespot; meestal gaat het om open wagens. In juni 2000 rijdt er o.a. een trein van met een zeil afgedekte open wagens. In dat jaar belaadt Ovet gemiddeld 6x per maand een bloktrein met cokes voor Dillingen.
Losplaats Luxemburgweg
Tegelijk met de uitbreiding van SloeI in 1987 verschijnt er ook een losplaats aan de westkant van het emplacement. Vanaf 1995 tot 1998 worden hier afvalwagens van OLAZ beladen.
In maart 2000 vindt er een proefvervoer van splijtstofstaven van de kerncentrale plaats, in 2001 wordt dat zeven keer herhaald
In juni 2003 start er weer een nieuw vervoer: glycerine uit Zwitserland dat op de losplaats in tankwagens wordt overgepompt. Het voorjaar van 2005 levert enkele malen een trein op die met tankcontainers gas beladen worden in opdracht van Vopak.
Losplaats Denemarkenweg
De losplaats aan de Denemarkenweg is slechts 100 meter lang en is geplaveid met enkele betonplaten; er is plaats voor een handjevol wagens. Hij is in 1988 geopend t.b.v de koel- en vrieshuizen in de omgeving Het aanbod schijnt in datzelfde jaar indrukwekkend geweest te zijn. Hoe lang dit vervoer heeft stand gehouden, is ons niet bekend. Wel bekend is dat hier rond 1997 door de drie koelhuizen tezamen een kleine 30 wagens per jaar geladen worden, niet echt imposant. Kloosterboer belaadt begin 1999 op proef enkele koelwagens per week met bananen. Maar aan het eind van dat jaar stopt dit bedrijf geheel met de bananenoverslag.
Emplacement Quarleshaven (SloeIII)
De toename van het aanbod van de Haven van Vlissingen leidt tot een groeiende behoefte aan opstelruimte. Aan de oostzijde van het Sloegebied wordt daarvoor in 1997 SloeIII als tweesporig emplacement aangelegd. Als blijkt dat de groei doorzet, wordt begin 1999 het aantal sporen naar 6 uitgebreid. Het terrein is vooral in gebruik voor het opstellen van lege wagens bestemd voor de Haven van Vlissingen.
OLAZ
In het midden van de jaren ’90 verschijnt er alweer een nieuw bedrijf in het havengebied. De bouw van een afvalverbrandingsinstallatie in de Moerijk start in 1995 en het is de bedoeling dat er ook afval vanuit Sloe zal worden aangevoerd. In eerste instantie worden de wagens beladen op de losplaats. Ze gaan in een bloktrein naar Moerdijk.
In 1998 wordt bij OLAZ een eigen aansluiting gerealiseerd. In september van dat jaar wordt de dienstregeling gerationaliseerd; de wagens uit Sloe worden gecombineerd met de afvalwagens van De Kragge; de lege wagens gaan via Kijfhoek per unit cargo retour.
In 2002 verandert de opzet van het afvalvoer opnieuw. De afvalwagens van Olaz (ongeveer 6 wagens à die containers per dag) gaan niet meer per bloktrein naar Moerdijk (alleen de Kragge behoudt zijn bloktrein) maar ze liften mee met de unit-cargotrein naar Kijfhoek. In 2007 wordt de afval trein uit Sloe vanaf Roosendaal gecombineerd met die uit Tilburg naar Moerdijk gereden; terug is er en rechtstreekse bloktrein.
Elf Atochem/Atofina
Elf wordt in november 1999 aangesloten op het spoorwegnet. Het chemiebedrijf, dat inmiddels Atofina heet, ontvangt zo’n 5 ketelwagens per week uit Frankrijk.
Verbrugge
Ook in de nieuwe eeuw gaat de groei onverminderd door. In mei 2000 opent Verbrugge aan de nieuwe Scaldiahaven een overslagterminal, met een nieuwe spooraansluiting. De terminal is door een hoge dijk gescheiden van het emplacement. Hoewel hij op een steenworp afstand van het basisemplacement ligt, namelijk aan de Luxemburgweg, legt de trein enkele kilometers af om er te komen..Hij moet helemaal naar de Frankrijkweg, maakt kop op het omloopspoor nabij Pechiney en bereikt de terminal met een ruime boog door het niemandsland van de Scaldiahaven. Vanaf 2001 worden er regelmatig hele bloktreinen met cellulose beladen. Het vervoer is overigens grotendeels overgenomen van de haven van Antwerpen. Oorspronkelijk was de lijn geheel enkelsporig; in de jaren na 2003 moet een omloopspoor voor de poort zijn aangelegd.
Covra
Na enig proefvervoer vanaf de losplaats opent Covra in juni 2002 een eigen spooraansluiting. Meteen de eerste maand is er al afvoer van radioactief afval. In september 2003 wordt er een vervoer van splijtstofstaven naar La Hague in Frankrijk gefotografeerd, getrokken door twee 7700’s van de Belgische Spoorwegen. Er schijnt ongeveer 10 per jaar gebruik gemaakt te worden van deze aansluiting.
Cobelfret
Cobelfret opent de voorlopig laatste aansluiting in de Sloehaven. Eind 2002 vestigt dit Belgische overslagbedrijf zich met een autoterminal in het Sloegebied. Er komt direct een spooraansluiting met drie lange sporen op het terrein en een omloopspoor buiten het hek. Voor deze aansluiting is de kilometerslange stamlijn langs de Europaweg Noord vanaf het emplacement Quarleshaven verlengd. In december start een groot vervoer van Ford-personenauto’s via Venlo. In datzelfde jaar verschijnt ACTS ten tonele; deze vervoerder zet enkele malen auto’s op transport van Sloe naar Born. Het is maart 2003 als ACTS bij wijze van proef de tractie van de Fordtrein uit Duitsland verzorgt, maar nu via Emmerich en Kijfhoek. In mei blijkt dat DLC het pleit definitief in zijn voordeel heeft beslecht: het rijdt een dagelijkse trein met auto’s van het type Ford Focus voor de Engelse markt uit Saarlouis via Venlo, zoals Railion dat voorheen deed. Autovervoer wordt in Sloe plotseling booming business, want ook Railion bedient– zelfs tweemaal daags - de terminal van Cobelfret; het betreft Fords van de types Mondeo en Transit via Roosendaal uit Genk in België. Dit laatste vervoer is weggekaapt bij de haven van Zeebrugge. De Railion treinen worden in den beginne gereden met 6400’s; in 2005 staan er twee 7700’s van B-Cargo voor.
Het voorjaar van 2006 geeft weer een toename te zien: uit zowel Duitsland als België komen er naast het dagelijkse transport nog 3 treinen per week bij; in totaal zijn dat er 16 per week. De extratreinen worden vaak met de ATB-locs zoals de 5517 of de 5523 van B-Cargo gereden. Begin 2007 zijn er vijf dienstregelingspaden voor autotreinen beschikbaar, naar niet van alles paden wordt gebruik gemaakt.
Container Terminal: WTC of VTC?
In 2003 wordt voor het eerst melding gemaakt van een voornemen een nieuwe containerterminal aan te leggen aan de Westerschelde, de Westerschelde Container Terminal. Naar het schijnt loopt de zaak dan al vier jaar. Het is tot nu toe bij plannen gebleven. In de loop der jaren ontstaat wel weer de bekende discussie tussen economie en milieu. Bij de Zeeuwse provinciale verkiezingen in maart 2007 is de WTC een hot issue. We zullen nog even geduld moeten hebben.
Maar er is mogelijk goed nieuws. Op ongeveer hetzelfde moment meldt het digitale nieuwsarchief van de Gemeente Borssele dat het al zo grote havenbedrijf Verbrugge een aanvraag heeft ingediend voor de bouw van een containerterminal aan de Quarleshaven, op het terrein van de huidige Haven van Vlissingen . Deze zou in 2010 in bedrijf kunnen zijn en dan 300.000 containers moeten overslaan. Zelfs het grootste containerschip ter wereld zou na enkele kleine aanpassingen aan de haven hier kunnen afmeren, blijkt uit onderzoek. De Verbrugge Container Terminal kost de havenbeheerder tweederde minder in vergelijking met de WTC en er is geen brede milieu-effectrapportage nodig. (www.borsele.net > nieuwsarchief)
De treinenloop
tot 1993
De eerste 20 jaar worden de treinen naar het Sloegebied, veelal door een loc van de serie 1000, elektrisch tot Goes gereden. Op de Sloelijn heersen de 2200’s en 2400’s.In Goes wordt in die jaren veel gerangeerd; er vertrekken ook nog buurtgoederentreinen naar Middelburg en Vlissingen. Dit leidt tot veel overlast: lawaai, lang gesloten overwegen en het risico van gevaarlijke chemische stoffen als fosfor en gas wordt groot geacht. In 1988 wordt het rangeerwerk naar het vergrote emplacement in Sloe overgeheveld. In de zomer van 1993 wordt bovendien het locwisselen van Goes naar Roosendaal verlegd. Dat houdt in dat er vanaf Roosendaal gedieseld wordt. Ook in deze zomer wordt voor het eerst een rechtstreekse goederentrein van Sloe naar Keulen Gremberg ingelegd (en voor winter is er een tweede pad).
1997
Railmagazine 143 schetst de stand van zaken aan het begin van 1997.’s Zomers rijden er twee afvoertreinen. (1x Kijfhoek, 1x Keulen Gremberg) en ‘s winters rijden en vier extra vooral voor propaangas (2x Gremberg en 2x Seelze). Alles wordt door de NS met 6400’s gereden; het is nog de tijd van de pre-liberalisering. De aanvoer komt uit Kijfhoek en uit Blerick waar de lege gaswagens op de juiste volgorde gezet worden.
Om een indruk te geven van hoe de verschillende aansluitingen worden bediend, geven we een voorbeeld van de rangeerbewegingen in de winter. De vroege dienst bedient eerst de losplaats met de afvalwagens voor OLAZ, dan Hoechst, en stelt vervolgens de afvoertrein naar Gremberg samen. Dan worden de lege wagens voor Eurogas gesorteerd en vervolgens aan het begin van de middag geplaatst. Daarna worden de volle gaswagens afgevoerd en rest nog een ritje naar Pechiney. De late dienst bezoekt eerst Hoechst en stelt daarna de afvoertrein naar Kijfhoek samen. De avond bestaat uit een bezoek aan de Haven van Vlissingen en het samenstellen van de afvoertreinen naar Gremberg en Seelze. De nachtdienst sorteert de wagens voor Eurogas, ruilt daar de volle wagens in voor lege en brengt nieuwe wagens naar de Haven. Tot slot worden de afvoertreinen naar Gremberg en Seelze gereed gemaakt.
vanaf 1999
In de zomer van 1999 ontvangt Sloehaven twee treinen per dag (1x Kijfhoek(a. 6.08) en 1xGremberg (a. 17:06) en verzendt er vier (2x Gremberg (v. 09:02 en 19:33), 1x Kijfhoek (v. 21:26), 1x afval naar Moerdijk (v.16:27)). Een ochtendploeg bezoekt achtereenvolgens OLAZ, Hoechst, Elf Atochem; de tweede ploeg spoedt zich in de ochtend naar de Haven van Vlissingen. Aan het begin van de middag zijn Eurogas en eventueel Pechiney aan de beurt. In de avond worden de beladen wagens bij de Haven opgehaald.
In de zomer van 2003 is het vervoer exponentieel gegroeid. tot 13 à 15 treinen per dag: tweemaal unit cargo naar Kijfhoek, driemaal uc naar Keulen Gremberg, tweemaal afvalvervoer Moerdijk, 4 à 6x auto’s uit Genk en 1 à 2x auto’s uit Saarlouis. Misschien vanwege de drukte wordt de 686 een tijdje op het emplacement gestationeerd; hij komt niet in actie.
De euforie houdt echter niet lang stand. In de zomer van 2005 is het aantal treinen teruggelopen naar 12 treinen per dag (6 elke kant op), nog altijd een respectabel aantal voor een klein havengebied en vooral voor een zo excentrisch gelegen havengebied: zes unit cargo’s, twee afvaltreinen en vier autotreinen. Railion heeft haar oude hegemonie weer terug: het vervoer van ACTS en HGK is een incident gebleken, DLC heeft het maar een jaar volgehouden en alleen R4C rijdt nog een weekendtrein.
In december 2006wordt de aan- en afvoer van de Sloehaen ingrijpend gewijzigd. Alle unit-cargovervoer gaat voortaan via Kijfhoek; het aantal is teruggebracht tot 4 retourtreinen per dag; er voor het eerst sinds dertien jaar is er geen rechtstreekse verbinding meer met Gremberg.
De voorgeschiedenis
Het Sloe was een open verbinding tussen de eilanden Walcheren en Zuid-Beveland. Een vaste verbinding ontstaat er pas met de aanleg van de Zeeuwse lijn in 1872. Het huidige Sloegebied is na de Tweede Wereldoorlog ingepolderd.
De ringspoorlijn Goes – Hoedekenskerke - Borssele – Heinkenszand – Goes door het zuidelijke deel van Zuid-Beveland wordt tussen 1924 en 1927 als tramlijn aangelegd. De opening vindt plaats in 1927. Al na zeven jaar wordt de reizigersdienst op het grootste deel van de ring gestaakt. Alleen Goes – Hoedekenskerke blijft tot 1947 in dienst ten behoeve van het veer naar Terneuzen. Het goederenvervoer neemt snel af, maar een opleving komt als in 1966 een aansluiting gecreëerd wordt met het twee jaar eerder door de koningin geopende Sloehavengebied. Het oorspronkelijke plan, een goederenlijn aan te leggen tussen Vlissingen en Nieuwdorp is nooit gerealiseerd.
De eerste Sloelijn takte naar het westen af van de ring bij het toen nog aanwezige station Nieuwdorp. In het havengebied eindigde de lijn in twee rangeersporen aan de Sloekade waar een kleine containerterminal werd gevestigd. Vanaf dat mini-emplacement stak een verbinding terug eerst richting zuid en vervolgens west tot bij de in aanbouw zijnde fabriek van Hoechst. In totaal is er 7 kilometer rails gelegd. Overigens zag bij de aanleg het havengebied er totaal anders uit dan tegenwoordig. De Quarleshaven en de Van Cittershaven waren nog niet gegraven. De Sloelijn liep van Nieuwdorp met een grote boog ongeveer voorbij het huidige Vopak en het omloopspoor eindigde ongeveer op de plek waar nu de Haven van Vlissingen ligt. Het terugstekende spoor liep ongeveer parallel aan de pas later aangelegde Frankrijkweg tot de plek waar nu OVET is gevestigd en boog daar over het huidige tracé af naar Hoechst. Het gebied rond het tegenwoordige basisemplacement en het oostelijke Sloegebied was nog onbebouwd; er lag alleen nog maar de ringlijn van Nieuwdorp via de plek waar nu het dienstgebouw staat, naar Borssele.
Op de Rails (1967-2) schrijft ter gelegenheid van de opening van de Sloelijn hoopvol: “Het is zeker niet denkbeeldig dat de zich door het schone Zuid-Bevelandse landschap slingerende ringlijn in de naaste toekomst aan betekenis zal winnen.” De woorden zijn niet tegen dovemansoren gezegd.
Begin jaren ’70 wordt een tekort aan kade-ruimte geconstateerd, waarna de Cittershaven wordt verlengd. Om Hoechst te kunnen blijven bedienen wordt vanaf Nieuwdorp de huidige oostelijke stamlijn gebouwd. Omdat er dan nog geen emplacement ligt, wordt er bij Nieuwdorp gerangeerd en gesplitst. Nieuwdorp is dan even een waar knooppunt, de lijn vertakt zich in drieën: naar west richting containerhaven, naar zuid richting Hoechst en naar oost de oude ringlijn naar Borssele.
Het basisemplacement verschijnt in 1975 met twee sporen; de oude ringlijn wordt hiervoor deels afgebroken, Uitbreidingen vinden er regelmatig plaats (zie basisemplacement)
De oude tramlijn tussen Goes en Sloe wordt in 1992 geüpgraded tot een lokaalspoorweg, waarbij de 24 onbewaakte overwegen – overal moest gestopt en ging de rangeerder met een rode vlag de weg op –aangepast worden.
De oude ringlijn is van Goes tot Oudelande in exploitatie bij de museumlijn Goes – Borssele (SGB) (www.destoomtrein.nl)
Nieuw tracé Sloelijn
De huidige Sloelijn verbindt de Sloehaven met de Zeeuwse lijn via de kronkelige voormalige tramlijn door verschillende kleine dorpjes in Zuid-Beveland. Dat is om vele redenen niet ideaal. Daarom wordt al jaren gezocht naar een alternatief. Spoorbladen maken in 1997 al melding van een studie naar een nieuw tracé, waarbij de indruk gewekt wordt dat een rechte lijn vanaf ’s Heer Arendskerke naar Nieuwdorp (“alternatief 1”) het meest haalbare alternatief is (kosten 35 miljoen gulden) Het zogenoemde alternatief 2, dat later gekozen zal worden, lijkt dan gezien de kosten (50 miljoen gulden) niet reëel. In 2002 wordt toch gekozen voor alternatief 2, de kosten zijn dan al opgelopen tot 52 miljoen euro! De eerste treinen zullen in 2006 rijden, denkt men dan nog.
In februari 2004 wordt door het ministerie het definitieve tracé vastgesteld. Het zal voor Arnemuiden aftakken van de hoofdlijn naar Vlissingen en even ten noorden van het emplacement Quarleshaven het havengebied bereiken. Van hieraf komt er een tweede lijn parallel aan de stamlijn naar het basisemplacement. Ook komt er een boog naar het zuidwesten die bijvoorbeeld een directe bediening van Cobelfret mogelijk maakt.(zie verder www.sloelijn.nl) . De aanvoerlijn evenals het emplacement zullen worden geëlektrificeerd.
De aanleg start in januari 2006. Vanwege gevreesde overlast worden geluidsschermen geplaatst, zal er langzaam gereden moeten worden en vooral overdag. De kosten worden inmiddels geraamd op 65 miljoen euro; het vereist weinig deskundigheid om te vermoeden dat ook dat bedrag te laag zal zijn ingeschat.
De aansluiting van de nieuwe aanvoerroute op het emplacement komt op de plaats van het huidige dienstgebouw. Er zal in 2007 een nieuw gebouw verrijzen.
Epiloog
Bovenstaande tekst bevat nog enkele onduidelijkheden. We verzoeken de lezers van deze site die aanvullende informatie kunnen verstrekken, vriendelijk deze te mailen naar webmaster@railgoed.nl. Onze hartelijke dank.
Onbeantwoorde vragen zijn o.a.:
- wanneer is het spoorvervoer bij Ovet en Pechiney gestart?
- Bij de uitbreiding van de Cittershaven is, zoals vermeld, een nieuw spoor naar Hoechst gelegd. Maar ook de Quarleshaven is verlengd, waardoor ook de oude aansluiting van de Haven van Vlissingen moet zijn vervallen. Wanneer is dat gebeurd? Wanneer is de westelijke stamlijn naar de Denemarkenweg aangelegd?
- Bij Verbrugge zijn na de start in 2000 kennelijk nog nieuwe sporen verschenen, o.a.een omloopspoor. Wat is hiervan bekend?
- Wat en hoeveel wordt en werd er gelost of geladen op de losplaats aan de Denemarkenweg?
- Ook informatie over de treinenloop en de bedieningen in de periode voor 1990 zijn welkom.
Kortom eenieder die nog meer weet over het spoor(vervoer) in de Sloehaven, is van harte uitgenodigd te reageren, evenals overigens iedereen die nog fouten aantreft.