Maasvlakte Actie Alom

15 februari 2010

Twee maanden vriest het nu, en met een korte tussenpoos ligt er ook al twee maanden sneeuw, al is die in de Maasvlakte zo goed als weg. Zuid-Nederland viert carnaval, de wegen kennen geen files, de zon breekt door, Sven Kramer heeft twee dagen geleden in Vancouver een Olympische gouden plak op de 5 km gewonnen en bij Leuven kost een treinbotsing 18 mensen het leven.

Eerst maar eens even een rondje Botlek, ik ben immers nog steeds op zoek naar treinen in het noordelijke deel, over zuidelijke deel is al een thema verschenen. Maar ook vandaag is er niets te zien. 3 bakkies alsmede de 21 en 23 van RRF vieren vakantie op het emplacement, een rijtje wagens met o.a. in plastic ingepakte planken, dus afkomstig van Gevelco, staat er wel, maar dat is alles. Aan het eind van de dag staan ze er nog, maar ook een bijzonder lange afvoertrein en een lege autotrein. In de loop van de dag is er dus wel beweging geweest.

Dan de Europoort, met beter resultaat. Steinweg wordt bediend, ITL levert een graantrein af bij EBS, waar ook de railtractor actief is. Het komt allemaal aan de orde in een volgend thema over Europoort.

Tenslotte naar de Maasvlakte. Een paar jaar geleden kon je er nog vrij rondrijden, maar anno 2010 moet je het hebben van plekken waar je eigenlijk niet mag lopen of parkeerplaatsen waar je eigenlijk niet mag staan. Er als je er dan toch bent, word je door een bewakingsdienst weggestuurd of sta je achter een hek. Een nog enigszins comfortabele plek is er direct aan het begin van de Maasvlakte waar het spoor naar Maasvlakte West (onder de A15 door) en Maasvlakte (het oude emplacement) zich vertakt. Nog niet zo lang geleden bood een bewaakte overweg naar de Losweg (die inmiddels gesloten is) een goede spotplaats, maar de overweg is opgeheven, en de mooie weg om het emplacement is voortaan gereserveerd voor spoorweglui en onderhoudspersoneel.

Soms het hier even wachten, bijna een uur vandaag, maar dan heb je plotseling ook wat, 8 treinen dicht achter elkaar. En iets bijzonders.

De eerste is een witte schicht, anoniem, dieselloc, hij rijdt om 13:25 emplacement Maasvlakte op en keert per kerende post terug tot de aansluiting waar hij lang moet wachten voor hij veilig krijgt. Het is Diesel TRAXX 076 101, die naar verluid, proefritten op de Betuweroute rijdt, zelfs dus tot aan het eindpunt, de Maasvlakte.

Bij emplacement West start om 13.28 een DBSRN-shuttle onder aanvoering van 6429, half beladen, maar die zal wel bij RSC Waalhaven verder opgevuld worden; als de dienstregeling waarover ik beschik klopt en de trein op tijd rijdt, is dit shuttle 42611 naar Basel SBB.

Vanaf Rotterdam komt om 13:47 uur DBS 189 089-6 met een slechts voor een derde beladen trein, met uitsluitend mooie oranje Hapag-containers, het zou de shuttle uit Duisburg kunnen zijn (nr. 42752). Dan (14:08) schiet de witte schicht er weer vandoor. De 189 089-6 maakt Van Maasvlakte West een kort uitstapje (14:13) op het uithaalspoor naast de ingang van de Maasvlakte-emplacementen en rijdt onverrichterzake terug.

Vijf over half drie komt een zwarte class 66 MRCE 653-08 (JT-8), ooit van R4C, nu Captrain, voorbij met een bijna feestelijke trein, vol kleurige containers, veel rood, groen en blauw, hij rijdt in het pad van Veolia 51801 (ook Captrain) met de Blerick-shuttle.

Tegelijkertijd start onze DBS 189 met een nieuwe geheel gevulde containertrein en voor 80% met Maersk zijn tocht naar het land van de Rosenmontag. Dan (14:40) komt een ook al anonieme zwarte ERS-G1206 , de 500-1601 (ERS 1203)  uit Rotterdam. En vijf minuten later nog twee 189’ers (189 037-5 & 189 027-6) met een lege kolentrein (wrs. 47784 uit München) uit Duitsland, die direct naar emplacement Maasvlakte doortrekt

In de Maasvlakte is veel uitgebreid de laatste jaren. Na de aanleg van de duinlijn van Emplacement West naar Lyondell Bayer, is deze lijn doorgetrokken, naar DFDS Tor Line en verderop naar Euromax. Het vervoer is nog beperkt, maar dat verandert wel. En zodra de Nieuwe Maasvlakte is opgespoten zal de infrastructuur verder uitgebreid worden. En dan is er terugstekend vanuit het (eerste) Maasvlakte-emplacement recentelijk een nieuwe stamlijn aangelegd naar een te ontwikkelen terminal van Steinweg aan de zuidzijde van de Mississipihaven. Er zullen meerdere treinen per dag aan- en afgevoerd worden. Maar dat is toekomstmuziek; een trein rijdt nog niet, maar de kranen staan er al en er liggen al massa’s broodjes, blokken, plakken en de meest creatieve geometrische vormen metalen opgetast. Het is nog een kwestie van tijd. De verwachting is dat zich hier nog meer bedrijven zullen vestigen.

Ruim een uur na aankomst, tegen 1600 uur, wordt de Blerickshuttle onder de A15 door van het emplacement West naar Rail Terminal Oost geduwd, door een groene G2000BB, van Captrain (voorheen van R4C), het nummer heeft hij behouden 2007, maar verder is ook deze geanonimiseerd.

Op Rail Terminal West wordt dan alweer in alle rust een nieuwe containershuttle samengesteld.

Ondertussen is loc 6440 met uc-trein 61110 Kijfhoek – Botlek – Maasvlakte voorbij geglipt, De loc vind ik terug op het erf van Lyondell Bayer, waar hij rond 16:30 al in de poort staat te wachten op vertrek. Om 17:30 staat hij er nog steeds. Het spoor ten noorden van het emplacement, is geen eenvoudige goederenlijn; het is geheel inde beveiliging opgenomen, is er een blokstelsel met hoge seinpalen. Grappig is te zien dat zo’n hoge paal het vertrek vanaf Lyondell regelt, terwijl er toch maar één trein per werkdag komt. Het is donker voor de machinist veilig krijgt, ik kom nog wel eens terug.   

Maasvlakte Nieuw licht aan de horizon

woensdag 17 maart 2010

Wie zich wil trainen in het uitoefenen van geduld kan ik adviseren treinspotter te worden. Ik bezoek de Maasvlakte voor de derde keer met als doel twee nog aan mijn verzameling ontbrekende treinen te betrappen, de ene moet om 9:28 rijden, de andere om 16:00. Omdat ik de oudere gedeelten al eerder in beeld gebracht heb, beperk ik me vandaag tot de nieuwste sporen ten noorden van de Containerterminal Maasvlakte West. Beide treinen rijden ook nog eens een uur te laat, maar het lukt. Voor de tussenliggende tijd heb ik geen plannen. Het toeval is richtlijn maar wat doet dat ertoe, nu na bijna vier maanden vorst deze dag zich ontpopt als de eerste warme voorjaarsdag.

De Euromax-terminal, de derde grote containerterminal op de Maasvlakte, ligt in de uiterste noordwesthoek van de Maasvlakte, op het terrein dat het langst braak heeft gelegen. Op kleine terreinen na is daarmee de huidige Maasvlakte vol. Maar de politiek heeft een vooruitziende blik gehad: buitengaats, liggen verschillende schepen die continu zand opspuiten (“spreiden”) voor wat de Maasvlakte II zal gaan worden.

Euromax ligt aan de grote Yanghtzehaven, die pas de laatste jaren gegraven is (op de Google-foto uit 2005 is dat goed te zien (zie: sporenplan)) en vandaag is er één deepsea-containerboot van Cosmos aangemeerd en een viertal kleinere schepen, die, geloof ik, feeders heten. De omgeving is nog niet bebouwd, en bestaat volledig uit zand. Er worden alom buizenstelsels, een met een doorsnee van zeker 1,5 meter, en kabels aangelegd. Bij de E-on-elekticiteitscentrale worden ten behoeve van een tweede centrale imposante torens gebouwd. Overal wordt gebouwd en gegraven. De crisis is hier al weer verleden tijd.

Op de spoorterminal van Euromax, die, midden in de zandvlakte gelegen, vanaf de weg nauwelijks te zien is, staan twee beladen treinen, één met een G2000 BB met a-symmetrische cabine ervoor. Ik ben er al voor achten om ook een eventueel vervroegd vertrek te kunnen filmen. De tijd verstrijkt echter en de lampen blijven gedoofd. Maar ik heb tijd. Om 10:25, precies een uur na de geplande vertrektijd komt de loc tot leven en verlaat de trein, waarschijnlijk voor Düsseldorf/Keulen bestemd is (de “DuKo”) te terminal. In een sukkelgangetje rolt de container-slang van 32 deels twee- deels vierassige wagens (verschillende containers dragen de gevarencode 2810 – boterzuur) met aan het hoofd de HGK DH754  door het woestijnachtige gebied, langs de eenzame vuurtoren. Voor de liefhebber een schitterend geheel: de blauwe loc, de wat meanderende lijn en, kleurige containers tegen een stralende hemel, de eerste voorjaarsdag. Op sommige stukken staat riet of een groen scherm opgesteld om zandverstuivingen over de rails tegen te gaan. De lijn is geheel in de beveiliging opgenomen; vele lichtseinen geven de verder onopvallende enkelsporige lijn een professioneel cachet, de overwegen zijn automatisch. Gepasseerd worden achtereenvolgens de aansluiting van DFDS Tor Line, Lyondell-Bayer en het verlengde van de A15 via een overweg, waar haastige vrachtautochauffeurs klagend en gesticulerend de tergend langzaam voorbijschuivende trein moeten laten voorgaan. Uiteindelijk belandt hij, via een tweede overweg waar ook al een enorme ophoping van radeloze chauffeurs ontstaat, op de railterminal Maasvlakte West, waar wellicht de enkele lege plekken nog bijgeladen zullen worden. De trein kan zich niet verheugen in de positieve waardering van de truckers, dat is wel duidelijk.

Zoals gezegd vertrekt de volgende trein die ik wil zien rond 16:00. Ik ga op zoek naar een mooi plekje langs de Havenlijn om nog enkele containershuttles te grazen te nemen, maar dat is lastiger dan verwacht. De lijn is uitstekend waar te nemen vanaf de parallel lopende A15, maar stoppen wordt daar niet op prijs gesteld. De eerste kans zie ik bij de brug over het Hartel Kanaal, de Suurhoffbrug. De opbrengst is niet geweldig: de geheel groene logoloze 104 (voorheen ITL) brengt een lading lege containerdraagwagens richting Waalhaven (11:23), een losse loc van Strukton,  de 303008 “Danique” rolt naar het westen (11:39),  gevolgd door een half lege (waarschijnlijk in Waalhaven al deels geloste) shuttle van DBS met loc 6430 (11:43). Omdat echter de A15 tussen mijn standplaats en de spoorlijn ligt, houden de voortrazende vrachtauto’s mijn object goeddeels uit beeld. Bij de Dintelhavenbrug doe ik een nieuwe poging: een korte (27 wagens) kolentrein richting Waalhaven (12:04), hier ontneemt de boarding van de brug weer een deel van het zicht.

Terug

Het is tijd om de Maasvlakte weer op te zoeken. Ruim voor vieren ben ik aanwezig op de schitterende locatie waar het spoor door de duinen loopt. Het kost me weer een uur wachttijd, voor de trein zich meldt. De zekerheid dat deze trein elke dag rijdt houdt me op de been. In feite gaat het hier om een relatief nieuwe uc-trein. DBS 6437 verlaat om 16:40 met zes ketelwagens (1280 propyleenoxide en 2055 styreen monomeer in Duitse Zacns-wagens) het emplacement Maasvlakte West en doorsnijdt het prachtige duinlandschap achter een druk wegrestaurant, met de tot de verbeelding sprekende naam De Maasvlakte en passeert de nieuwbouw van E-on, waar men niet erg gesteld is op pottenkijkers. Bij Lyondell worden de zes wagens achtergelaten; er staan zeker 12 ketelwagens op de vertreksporen, maar slechts vier worden er aangehaakt. Ik begeef me spoorslags naar de duinrand bij het wegrestaurant om de ultieme foto te maken, maar daar aangekomen moet ik constateren dat de trein om 17:10 geduwd de andere kant op trekt.

In de auto en tempo maken. De trein kiest de route naar DFDS, wat mij de kans biedt om met krijsende meeuwen om me heen op de lange stamlijn een fraaie opname te maken. Voor de poort van de terminal ligt een omloopspoor, de ketelwagens van Lyondell blijven hier achter, de loc doet waar de sporen voor zijn aangelegd: omlopen en verdwijnt achter de poort waar in een bocht achter de poort vrijwel onzichtbaar een rij dichte wagens staat opgesteld. Een kwartiertje later (17:40) zijn de wagens gecontroleerd en is de remproef gedaan. Twaalf wagens, waarschijnlijk met coils, vormen de opbrengst van vandaag. De terugtocht verloopt niet zonder problemen, bij een van de vele bedrijfstoegangswegen vindt een bus en een tweetal luxe personenauto’s het tot groot ongenoegen van de machinist nodig voor de naderende en hevig claxonerende trein via een onbewaakte overweg rakelings voor de trein over te steken, een levensgevaarlijke actie. Woest grijpt de DBSRN’er naar zijn mobiel. Voorbij het omloopspoor wordt even teruggezet om de ketelwagens aan te haken en dan gaat het in één ruk terug naar het basisemplacement.

Het heen en weer sleuren van de ketelwagens is tamelijk omslachtig, de sporensituatie biedt een andere mogelijkheid. Net voorbij Lyondell ligt ook een omloopspoor. Bovendien zou men ook eerst de aanvoerwagens van Lyondell kunnen plaatsen, daarna het rangeerdeel van DSBS ophalen en tenslotte bij Lyondell even terugsteken. Maar dan moet de poort tweemaal open en wellicht is men daar niet zo van gediend. De hele operatie levert me als spotter in elk geval wel enkele extra interessante rangeerbewegingen op.

Bij de vuurtoren sluit ik om 18:05 de dag af. In het woestijnlandschap leg ik de toch imposante trein in zijn geheel vast; achtereenvolgens gaat het om: 2 Shimmns-schuifwandwagens, 1 Shimmnss-huifwagen, 3 schuifwanders, 3 huifwagens, 3Shimmns en 4 ketelwagens, 16 in totaal. De hele uitstap kost de tweekoppige bemanning van emplacement Waalhaven ruim anderhalf uur. Waar overal in het land uc-treinen worden ingekort of geschrapt kunnen we constateren dat hier een nieuwe wagenladingentrein het licht heeft gezien. En dat aan de voet van een vuurtoren.